Web3 Çalışanlarının Hukuki Riskleri ve Sınır Ötesi Ceza Yargısı

Blockchain teknolojisinin hızlı gelişimiyle birlikte, Ethereum gibi kamu blok zinciri ağları, bir sonraki nesil değer interneti olarak büyük bir potansiyel sergilemeye başlamaktadır. Bu merkeziyetsiz küresel kamu altyapısı, verilerin eşler arası iletimini, sıfır maliyetle erişimi mümkün kılmakta ve bilgilerin kamuya açık, şeffaf ve değiştirilemez olmasını sağlamaktadır. Ancak, blok zincirinin merkeziyetsiz özellikleri, dolandırıcılık, hırsızlık, kara para aklama gibi suçların artmasına neden olarak düzenleyici zorluklar da getirmiştir ve bu suçlar uluslararasılaşma ve gizlenme eğilimleri göstermektedir. Geleneksel sınır ötesi ceza yargı yetkisi ve uygulama sistemleri, bu yeni tür suçlarla etkili bir şekilde başa çıkmakta zorlanmaktadır.

Bu bağlamda, ülkeler geleneksel sınır ötesi ceza yargı yetkisi ve uygulama sistemlerinde önemli reformlar yapmak zorunda kalıyorlar. Bu makale, Çin'in ilgili yasal düzenlemelerinden yola çıkarak Web3 çalışanlarının yurtdışında çalışma hukuki risklerini inceleyecektir.

Sınır Ötesi Ceza Yargı Yetkisi ve Uygulamanın Temel Kavramları

Sınır ötesi ceza yargı yetkisi ve uygulaması üzerine tartışmadan önce, "egemenlik" kavramını anlamamız gerekiyor. Egemenlik, modern uluslararası hukukun temel taşıdır ve devletlere kendi toprakları içinde en yüksek ve nihai yetkiyi tanır. Aynı zamanda, egemen eşitlik ilkesi, ülkelerin birbirine saygı göstermesini ve diğer ülkelerin iç işlerine müdahale etmemesini gerektirir.

Bu ilkeye dayanarak, yetki kullanımı iç ve dış olmak üzere iki düzeye ayrılabilir. İç yetki kullanımı, devlet egemenliğinin doğrudan bir ifadesidir, dış yetki kullanımı ise diğer devletlerin egemenliğine zarar vermemek için sıkı bir şekilde sınırlıdır. Bu nedenle, sınır ötesi cezai yargı ve uygulama, bir tür dış yetki kullanımı olarak "uygulama yetkisi" sıkı sınırlamalara tabi olmalıdır.

Çin'in Sınır Ötesi Ceza Yargı Yetkisi ve Uygulama Pratikleri

Çin yargı organları, sınır ötesi ceza yargılaması ve uygulaması gerçekleştirirken, öncelikle ilgili suç şüphelileri ve onların eylemleri üzerinde yetki sahibi olup olmadıklarını belirlemeleri gerekmektedir. Ardından, ceza adaleti yardımı prosedürü aracılığıyla, uluslararası anlaşmalar veya ikili anlaşmalar gereği yurt dışından yardım talep ederler.

Yetki belirlemesi

Çin, uluslararası ceza yargı yetkisini üç ana şekilde kurmaktadır:

1. Kişisel Yargı: Yurt dışında Çin vatandaşları tarafından işlenen suçlar için.
2. Koruma Yargısı: Yabancı vatandaşların yurt dışında Çin'e veya Çin vatandaşlarına karşı işledikleri suç fiilleri.
3. Genel Yargı Yetkisi: Uluslararası antlaşmalar veya diğer uluslararası hukuk yükümlülükleri temelinde ortaya çıkan yargı yetkisi.

Ayrıca, "çifte suçluluk ilkesi" uluslararası ceza adalet işbirliğinde temel bir ilke olup, suç eyleminin hem talep eden ülkenin hem de talep edilen ülkenin yasalarında suç olarak kabul edilmesini gerektirir.

Ceza Adaleti Yardımı

Ceza adaleti yardımı, sınır ötesi ceza yargı yetkisi ve uygulamanın temelidir. Çin'in "Uluslararası Ceza Adaleti Yardımı Yasası", ceza adaleti yardımının kapsamını, belgelerin tebliği, soruşturma ve delil toplama, tanıkların ifade vermesi için düzenlenmesi, ilgili malların el konulması ve dondurulması gibi konuları içermektedir.

Ceza adaleti yardımı talebinde bulunan taraf, Çin ile talep edilen ülke arasında ilgili bir anlaşmanın olup olmadığına bağlıdır. Anlaşma varsa, Adalet Bakanlığı, Ulusal Denetleme Komitesi, Yüksek Halk Mahkemesi gibi ilgili kurumlar yetki alanlarında talepte bulunur; anlaşma yoksa, diplomatik yollarla çözülür.

Son Zamanlarda Sınır Ötesi Kripto Varlık Dolandırıcılığı Vaka Analizi

Son zamanlarda, Şanghay Jing'an Bölge Savcılığı, kripto varlıklarla ilgili bir uluslararası dolandırıcılık davasını açıkladı. Bu davada, büyük bir yurt dışı dolandırıcılık çetesi, kurbanları sahte yatırım önerileriyle hisse senedi ve kripto para satın almaya kandırdı. Şanghay polisi, fon takibi ve hareket izleme ile, bunun uluslararası bir telekomünikasyon dolandırıcılık çetesi olduğunu ortaya çıkardı.

Dikkate değer olan, bu davanın soruşturulması sürecinde, soruşturma makamlarının yabancı ülkelerden ceza adalet yardımı talep etmemesi, bunun yerine yurtiçinde sıkı bir şekilde kontrol sağlaması ve nihayetinde ülke genelinde Çin'e geri dönen 59 suçlu şüphelinin yakalanmasıdır. Bu, Çin'in birçok ülkeyle ceza adaletine dair karşılıklı yardım anlaşmaları imzalamasına rağmen, pratikte kullanım oranının yüksek olmadığını ve bunun verimsizlik, karmaşık prosedürler gibi nedenlerden kaynaklanabileceğini göstermektedir.

Sonuç

Vurgulamak gerekir ki, Web3 çalışanları "doğuştan suçlu" değildir, kripto varlıklarla ilgili işler Çin yasaları altında mutlaka suç teşkil etmez. Ancak, mevcut düzenleyici tutum ve uygulama ortamının etkisiyle, toplumda Web3 çalışanlarına karşı belirli bir yanlış anlama bulunmaktadır.

Ancak, eğer Çin vatandaşları yurtdışında kripto varlıkları bahane ederek Çin vatandaşlarına karşı suç eylemleri gerçekleştirirse, yurtdışında olsalar bile Çin ceza yasasının yaptırımlarından kaçmaları zor olacaktır. Bu nedenle, Web3 profesyonellerinin yurtdışında çalışırken yasal düzenlemelere kesinlikle uymaları ve yasal sınırları aşmamaları gerekmektedir. Aynı zamanda, ilgili kurumlar yeniliği koruma ve riskleri önleme arasında bir denge arayışında olmalı ve Web3 sektörünün sağlıklı gelişimi için iyi bir yasal ortam yaratmalıdır.